فهرست
آیا پماد برای ناخن فرورفته مؤثر است؟ بهترین انتخاب کدام است؟
ناخن فرورفته در گوشت یکی از مشکلات شایع پا است که معمولاً با درد، التهاب و حتی عفونت همراه می‌شود. بسیاری از افراد در مراحل اولیه این مشکل به دنبال راه حل‌های ساده و کم هزینه مثل استفاده از پمادهای موضعی هستند. اما سؤال مهم این است: کدام پماد مناسب است و تا چه حد می‌تواند مؤثر باشد؟
چرا ناخن در گوشت فرو می‌رود؟
دلایل شایع عبارت‌اند از:
- کوتاه کردن بیش از حد یا نادرست ناخن‌ها
- پوشیدن کفش‌های تنگ
- ضربه یا فشار مداوم به انگشت پا
- عوامل ژنتیکی و فرم ناخن
پمادهای موثر برای ناخن فرورفته
⚠️استفاده از پماد اشتباه (مثلاً استفاده از کرم استروئیدی مانند هیدروکورتیزون روی عفونت قارچی یا باکتریایی درمان نشده) می‌تواند شرایط را بدتر کند. تشخیص صحیح نوع مشکل (التهاب، عفونت باکتریایی، عفونت قارچی یا ترکیبی از آن‌ها) کلید انتخاب پماد مناسب است.
اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه آموزشی دارد و جایگزین توصیه، تشخیص یا درمان پزشکی نیست. استفاده از هرگونه پماد، کرم یا محلول برای ناخن فرورفته باید تنها با نظر پزشک یا متخصص پودولوژی انجام شود. مصرف خودسرانه دارو ممکن است باعث بدتر شدن عفونت یا ایجاد عوارض پوستی شود. در صورت داشتن درد شدید، عفونت یا علائم غیرعادی، حتماً به پزشک یا کلینیک تخصصی مراجعه کنید.
۱. پماد موپیروسین (Mupirocin 2%)
کاربرد: برای جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی و درمان ترشحات چرکی اطراف ناخن.
روش مصرف: روزی ۲ بار یک لایه نازک روی ناحیه ملتهب و اطراف ناخن مالیده شود. سپس انگشت با گاز استریل پوشانده شود.
۲. پماد جنتامایسین (Gentamicin 0.1%)
کاربرد: آنتی‌بیوتیک قوی برای عفونت‌های پوستی اطراف ناخن.
روش مصرف: ۲–۳ بار در روز روی پوست و کنار ناخن گذاشته شود. بهتر است قبل از مصرف، انگشت با سرم یا آب و صابون ملایم شسته و خشک شود.
۳. کرم یا پماد هیدروکورتیزون (Hydrocortisone 1%)
کاربرد: کاهش التهاب، قرمزی و ورم اطراف ناخن.
روش مصرف: یک لایه نازک روزی ۱–۲ بار روی پوست اطراف ناخن مالیده شود. مدت استفاده نباید طولانی (بیشتر از یک هفته) باشد مگر با نظر پزشک.
۴. محلول پوویدون آیوداین معروف به بتادین (Povidone Iodine 10%)
کاربرد: ضدعفونی قوی برای پیشگیری از عفونت.
روش مصرف: روزی ۱–۲ بار، محلول روی ناحیه ناخن ریخته شود یا با پنبه استریل آغشته و چند دقیقه روی محل قرار گیرد. پس از خشک شدن می‌توان پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کرد.
۵. کرم‌های اوره دار (۱۰–۲۰%)
کاربرد: نرم کردن پوست سفت اطراف ناخن و کاهش فشار.
روش مصرف: روزی ۱ بار روی پوست اطراف ناخن (نه روی زخم باز) مالیده شود. استفاده شب‌ها و پوشیدن جوراب نخی تمیز تأثیر بیشتری دارد.
۶. پماد آنتی‌بیوتیک سه گانه (Triple Antibiotic Ointment - مانند نئوسپورین)
کاربرد: این پماد ترکیبی از سه آنتی‌بیوتیک (معمولاً باسیتراسین، نئومایسین و پلی‌میکسین بی) است. برای پیشگیری از عفونت در بریدگی‌ها یا خراش‌های سطحی کنار ناخن بسیار رایج و مؤثر است.
روش مصرف: روزی ۲ تا ۳ بار، یک لایه نازک روی ناحیه تمیز و خشک مالیده و در صورت نیاز با یک بانداژ استریل پوشانده شود.
ممکن است ترکیب سه‌گانه در همه داروخانه ها موجود نباشد، اما پمادهای آنتی‌بیوتیک ترکیبی یا تکی مانند باسیتراسین (Bacitracin) و تتراسایکلین (Tetracycline) به وفور در دسترس هستند و کارایی مشابهی برای جلوگیری از عفونت‌های سطحی دارند.
۷. کرم فوسیدیک اسید (Fusidic Acid 2%)
کاربرد: یک آنتی‌بیوتیک قوی دیگر که به طور خاص برای مقابله با عفونت‌های باکتریایی پوست (به‌ویژه استافیلوکوک) استفاده می‌شود.
.روش مصرف: طبق دستور پزشک، معمولاً روزی ۲ تا ۳ بار یک لایه نازک روی ناحیه عفونی استفاده می‌شود.
۸. پماد ایکتیول (Ichthammol Ointment)
کاربرد: این پماد که به «پماد سیاه» هم معروف است، خاصیت ضدالتهابی و ضدعفونی‌کننده ملایمی دارد. به طور سنتی برای کمک به “بیرون کشیدن” چرک و کاهش التهاب در عفونت‌های پوستی سطحی به کار می‌رود.
روش مصرف: مقدار کمی از پماد روی ناحیه ملتهب گذاشته و با گاز استریل پوشانده شود. معمولاً یک بار در روز (به‌ویژه شب‌ها قبل از خواب) استفاده می‌شود.
۹. کرم یا ژل لیدوکائین (Lidocaine 2%-5%)
کاربرد: این یک پماد درمانی نیست، بلکه یک بی‌حس‌کننده موضعی است. برای تسکین موقت و سریع درد شدید ناشی از فشار ناخن روی گوشت استفاده می‌شود.
روش مصرف: مقدار کمی از آن را روی پوست دردناک اطراف ناخن (نه روی زخم باز یا عفونت چرکی) بمالید. این پماد فقط درد را برای مدت کوتاهی آرام می‌کند و مشکل اصلی را حل نمی‌کند.
آیا پماد به تنهایی کافی است؟
خیر ❌
پمادها معمولاً تنها در مراحل اولیه ناخن فرورفته مؤثرند. اگر عفونت شدید یا گوشت اضافه (گرانولوم) تشکیل شود، استفاده از پماد به تنهایی کافی نخواهد بود و باید به متخصص پودولوژی یا پزشک مراجعه کنید. در موارد پیشرفته ممکن است نیاز به روش‌های درمانی تخصصی مثل برداشت بخشی از ناخن، نصب بریس (ارتونکسی) یا جراحی جزئی باشد.
مراقبت‌های خانگی همراه با پماد
- شست‌وشوی روزانه پا با آب ولرم و نمک
- خشک نگه داشتن فضای بین انگشتان
- پوشیدن کفش راحت و با سایز مناسب
- بلند کردن آرام لبه ناخن با پنبه استریل (فقط در موارد خفیف و بدون عفونت)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد شدید، چرک فراوان، گوشت اضافه (گرانولوم) یا تکرار مداوم مشکل وجود داشته باشد، پماد به تنهایی کافی نیست و لازم است به کلینیک پودولوژی یا پزشک متخصص مراجعه کنید. در این شرایط ممکن است درمان‌های پیشرفته تری مانند بریس ناخن (ارتونکسی) یا جراحی محدود لازم شود.
جمع بندی
استفاده از پماد برای ناخن فرورفته در گوشت می‌تواند در کاهش درد و پیشگیری از عفونت مفید باشد، اما به هیچ عنوان جایگزین درمان تخصصی نیست. اگر علائم شما بیش از چند روز ادامه پیدا کرد یا ترشح چرکی و درد شدید داشتید، حتماً به متخصص مراجعه کنید تا از پیشرفت مشکل و بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
در پُدولانژ با روش‌های نوین و بدون جراحی، ناخن فرورفته درمان می‌شود و از بازگشت مجدد آن جلوگیری خواهد شد.
با یک جلسه مشاوره تخصصی می‌توانید قدم‌های سالم تری بردارید.